Według Instytutu Energetyki Odnawialnej w 2019 roku Polska była piątym rynkiem fotowoltaicznym w UE pod względem przyrostu mocy zainstalowanej, z obrotami wynoszącymi niemal 5 mld zł (w tym 4 mld zł inwestycji) i zatrudnieniem sięgającym 6 tys. etatów. Najczęściej wskazywanym kierunkiem rozwoju w branży fotowoltaicznej jest dalsze zwiększanie zatrudnienia. Aż 90% firm wyraża chęć rekrutacji nowych pracowników. Do 2025 roku w całym łańcuchu dostaw w fotowoltaice zatrudnienie może znaleźć blisko 16 tys. osób.
Coraz więcej firm i osób zauważa potrzebę obniżenia kosztów zużycia energii, a także podchodzi bardziej świadomie do kwestii ochrony środowiska. Dlatego przedstawiciel handlowy z doświadczeniem w branży OZE jest jednym z najbardziej poszukiwanych profili stanowisk w sektorze fotowoltaiki zarówno w obszarze B2B jak i B2C. Co więc należy zrobić, aby być częścią tej zielonej rewolucji w Polsce?
Od czego zacząć
Branża fotowoltaiczna jest obecnie w fazie dużego wzrostu – powstaje dużo nowych firm, ale rośnie też zapotrzebowanie na samych pracowników. Większość organizacji poszukuje kandydatów z doświadczeniem w branży, ale przede wszystkim z umiejętnościami sprzedażowymi. Osoby, które są z branży OZE i zajmowały się już sprzedażą potrzebują tylko systematycznie zwiększać swoją wiedzę i zdolności, aby coraz lepiej prowadzić klientów i procesy sprzedażowe. A co zrobić jeśli nie ma się ani doświadczenia w branży ani w sprzedaży? Tutaj droga do zdobycia wymarzonej pracy może być trochę dłuższa. Trzeba działać dwutorowo – jednocześnie zacząć pracę na podstawowych stanowiskach w branży OZE i jednocześnie doskonalić swoje umiejętności sprzedażowe. Nawet kilka miesięcy pracy – może pozytywnie wpłynąć na postrzeganie dokumentów aplikacyjnych.
Na co pracodawcy zwracają uwagę poszukując sprzedawcy fotowoltaiki
Pracodawcy zwracają główną uwagę na doświadczenie i umiejętności, zdobyte podczas całej aktywności zawodowej i pozazawodowej. Gdy pracowałeś już na stanowiskach sprzedażowych – to najważniejszą dla Ciebie rzeczą będzie zaprezentowanie liczbowych wskaźników Twojego stanowiska – np. dotyczące uzyskanego przychodu, nowych klientów czy przedłużeń, jakie realizowałeś średnio w każdym miesiącu. Dodatkowo – ważne jest dokładne wypisanie wszystkich zadań, które realizowałeś z uwzględnieniem branży i grupy docelowej.
Jeśli jednak nie posiadasz doświadczenia zawodowego, ale posiadasz umiejętności, które w sprzedaży są kluczowe jak np. negocjacje, planowanie, analiza konkurencji, wiedza o rynku, umiejętności prezentacji – już teraz możesz zastanowić się gdzie i jak najlepiej jest zdobywać i rozwijać te umiejętności. Mogą to być organizacje studenckie, organizacje non-profit lub firmy, które zatrudniają asystentów sprzedaży do nauki od podstaw.
W przypadku kiedy kandydat ma doświadczenie na stanowisku w danej branży – to mówimy o rekrutacji po doświadczeniu, ale jeśli kandydat tego doświadczenia nie posiada – to wtedy rekruterzy rozważają rekrutację “po potencjale” – tylko Ty jako kandydat musisz ten swój potencjał pokazać.
Ścieżka kariery handlowca w branży fotowoltaicznej
Jak może wyglądać ścieżka rozwoju w dziale sprzedaży w branży fotowoltaicznej? Najczęściej rozpoczyna się od stanowiska Młodszego Przedstawiciela Handlowego – to początkowe stanowisko dla kandydatów z niewielkim doświadczeniem w sprzedaży i obsłudze klienta. Na tym stanowisku poznajesz branżę, uczysz się standardu obsługi klienta oraz doskonalisz warsztat pracy. Ważnym aspektem tego stanowiska jest nabywanie wiedzy – możesz uczyć się od swoich mentorów, ale pamiętaj też o samodzielnej nauce zawodu – możesz uczestniczyć w spotkaniach, webinarach dotyczących sprzedaży i obsługi klienta. Możesz też zainwestować w szkolenia lub pakiet szkoleniowy, który pomoże Ci w osiąganiu lepszych wyników i awansie zawodowym.
Kolejnym krokiem na ścieżce kariery jest rola samodzielnego Przedstawiciela Handlowego. Na tym etapie rozwoju zawodowego możesz liczyć na większą samodzielność w całym procesie sprzedażowym – od pozyskania klienta aż do podpisania umowy. Od tego momentu ważna powinna być dla Ciebie Twoja marka jako handlowca. Zaczynasz zdobywać samodzielnie swoich pierwszych klientów, którzy mogą polecić Cię dalej. Zadbaj o to, aby być widocznym dla klientów – zadbaj o swój profil na LinkedIn, stwórz własną stronę internetową/stronę na Facebooku/Instagramie – bądź widoczny tam, gdzie są Twoi klienci. Gromadź w swoich mediach społecznościowych opinie o współpracy z Tobą, z czasem możesz zacząć tworzyć reklamy, które zostaną zauważone przez potencjalnych klientów.
Po kilku latach działania w branży należy podjąć decyzję, czy nadal chcesz rozwijać się jako Przedstawiciel Handlowy i kontynuować ścieżkę specjalistyczną czy wybrać ścieżkę zarządzania zespołem. Jeśli wybierasz ścieżkę specjalistyczną to kontynuujesz działania jako Starszy Przedstawiciel Handlowy lub Regionalny Doradca Energetyczny – zwiększa się Twój zakres i teren działania. Stajesz się też mentorem i wsparciem dla nowych pracowników.
Jeśli natomiast wybierzesz ścieżkę związaną z zarządzaniem zespołem handlowym to zmienia się zupełnie zakres twoich obowiązków. Zaczynasz odpowiadać za wyniki sprzedażowe z danym regionie, zaczynasz być odpowiedzialny za cały zespół – ich cele, motywację i działanie. Dbasz o rekrutację nowych pracowników, dbasz o ich wdrożenie oraz motywację do pracy. Pamiętaj o tym, aby dobrze przygotować się do tej roli. Stanowisko związane z zarządzaniem zespołem jest niezmiernie wymagające – należy bardzo dobrze poznać zespół, znać motywację każdego członka zespołu. Pamiętaj o tym, aby nieustannie czerpać wiedzę od najlepszych w swojej dziedzinie – znajdź mentora, który wesprze Cię, szczególnie na początku tej ścieżki zawodowej. Najprawdopodobniej, na początku drogi związanej z zarządzaniem zespołem może zostać Ci przyznany konkretny region i wtedy najczęściej nazwa stanowiska brzmi Regionalny Dyrektor Handlowy, a następnie wyżej w strukturze jest osoba, która zarządza całą sprzedażą w firmie – Dyrektor Handlowy lub Head of Sales.
Wynagrodzenie przedstawiciela handlowego w branży fotowoltaicznej
Kandydaci aplikujący na stanowiska Przedstawicieli Handlowych w branży OZE mają zazwyczaj do wyboru trzy formy umowy: umowę o pracę, umowę zlecenie lub umowę o współpracę (B2B). Każdy, indywidualnie może podjąć decyzję co jest w danym momencie bardziej korzystne.
Najczęstszy model wynagrodzenia dla Przedstawiciela Handlowego to podstawa + premia, oczywiście zdarzają się też oferty pracy, w których oferowana jest sama prowizja, ale liczba tych ofert pracy systematycznie spada. Widełki wynagrodzenia, na które można liczyć wahają się od 2800 zł brutto do 6000 zł brutto przy umowie o pracę oraz od 2000 zł netto do 8000 zł netto przy umowie B2B. Proponowane wynagrodzenie zależy od Twojego doświadczenia, umiejętności i wiedzy jaką przedstawisz podczas rozmowy rekrutacyjnej. Dodatkowo możesz liczyć na prowizje. Firmy stosują różne modele prowizyjne w zależności od strategii sprzedażowej, oferowanych produktów oraz grupy klientów indywidualnych i/lub biznesowych.
Więcej informacji znajdziesz w raporcie Talent Pool – przedstawiciel handlowy w branży fotowoltaicznej
